1. Maksud bandar dan perbandaran.
Bandar
Menurut Melvin dan Thomas dalam Beaujeau-Detwler dan Marcus, 1985:4), sesebuah bandar adalah meliputi keseluruhan elemen semulajadi, sosial dan buatan manusia yang terkelompok dalam kawasan yang mempunyai nilai budaya yang tinggi termasuk berbagai-bagai kemahiran.
Pembandaran ialah proses perubahan yang meliputi aspek - aspek seperti pertambahan jumlah penduduk di bandar, perluasan saiz bandar, perubahan kegiatan ekonomi tradisional kepada ekonomi moden dan perubahan cara hidup daripada luar bandar kepada bandar dan bersifat kompleks.
2. Jenis bandar.
a) Bandar
~Bandar~ |
• Mempunyai status penting yang membezakannya dari pekan
• Penduduk lebih daripada 30,000 orang
• Contoh Pekan.
b) Bandar raya
~Bandaraya Kuala Lumpur~ |
• Penduduk sebanyak 100,000 atau lebih
• Contog:Bandaraya Kuala Lumpur
c) Metropolis
~Urban metropolis~ |
• Penduduk melebihi 1juta orang
• Mempunyai hieraki yang tinggi
• Lingkungan pengaruh yang lebih luas daripada bandaraya
• Mempunyai kepelbagaian fungsi iaiti sebagai pusat pentadbiran, perkhidmatan, pengangkutan, perdagangan,kewangan, pendidikan dan perniagaan.
d) Megalopolis
~Megapolis:Tokyo~ |
• Kawasan bandaraya yang sangat besar dan menggabungkan metropolis-metropolis di dalamnya dan membentuk satu kawasan bandaraya yang sangat ramai penduduk.
• Penduduk melebihi 10 juta orang.
• Megalopolis terbesar di dunia ialah Tokyo-Yokohama (30 juta penduduk) yang merangkumi empat metrolopolis iaitu Tokyo, Kawasaki, Yokohama, dan Saitama.
3. Fungsi bandar.
a) Pusat perdagangan dan perindustrian
• Perkhidmatan dibawa keseluruh bandar-bandar di Malaysia, tidak kira bandar kecil atau besar
b) Penyediaan suasana yang sentiasa berubah
• Wujudnya pelbagai prasarana di bandar-bandar ini menyebabkan penggunan dan keperluan terhadap prasarana meningkat.
c) Menyebarkan idea pembangunan, inovasi, teknologi dan maklumat
• Bandar-bandar ini menjadi salah satu tempat penumpuan idea-idea teknologi baru dan perkongsian maklumat.
d) Penyebaran pembangunan
e) Melahirkan kelas menengah yang mudah menerima anjakan perubahan
f) Sediakan keadaan sesuai bagi perkembangan ekonomi moden.
4. Proses perbandaran
a) Kegiatan Pengeluaran Sumber Alam Tempatan
• Usaha pengeluaran bahan-bahan mentah yang dilakukan secara besar-besaran meyebabkan munculnya bandar-bandar yang berhampirannya.
• Aktivit ekonomi primary ini telah menjdi asas perkembangan bandar hingga hari ini. Contohnya Port Weld, Pelabuhan Klang dan Teluk Anson.
b) Perpindahan Penduduk dar Desa
• Keadaan kemiskinan yang ketara di luar bandar diakibatkan oleh kekurangan tanah serta penduduk berlebihan
• Sektor pertanian yanh kurang produktif
• Peluang pekerjaan disamping berbagai kemudahan di bandar.
c) Pemusatan Fungsi dan Pembangunan Ekonomi.
• Penumpuan pelaburan ekonomi untuk pembangunan di bandar-bandar utama
• Pertumbuhan industri di bandar-bandar besar.
d) Pembandaran Kawasan yang mundur
• Menubuhkan bandar-bandar baru di kawasan pembangunan wilayah, memajukan bandar-bandar kecil.
• Pembangunan ekonomi banyak membantu proses pembandaran di kawasan-kawasan yang dahulunya mundur.
e) Proses penempatan semula penduduk
• Pusat-pusat petempatan kampung baru berubah menjadi bandar.
f) Pertambahan penduduk bandar semulajadi
• Tingginya kadar kelahiran dan kurangnya kadar kematian terutamanya dalam kalangan orang cina.
5. Masalah-masalah akibat perbandaran.
Kesesakan Lalulintas
• Perbandaran yang pesat dengan melibatkan pelbagai aktiviti ekonomi, pergerakan barangan dan manusia serta jalinan rangkaian pengangkutan jalan raya yang bertambah kompleks.
• Bertambahnya jumlah kenderaan sama ada persendirian, awam atau pengangkutan barangan dengan melibatkan pelbagai mod pengangkutan yang akhirnya membawa banyak masalah kesesakan
lalulintas bukan saja di pusat bandar
• Ketidakcukupan ruang meletak kenderaan dan ketidakcukupan rangkaian jalan raya disebabkan peningkatan yang pesat dalam pemilikan kenderaan persendirian
Kekurangan kemudahan asas
• kawasan-kawasan yang padat dengan penduduk sering terputus bekalan elektrik, terputus bekalan air bersih yang kemudiannya terpaksa menggunakan pili bomba, sering berlaku banjir kilat, tempat air bertakung, sistem perparitan, pembuangan najis dan sampah sarap yang tidak efisien menyebabkan keadaan persekitaran yang daif, tidak selesa dan tidak selamat untuk didiami
~Kesesakan Lalulintas di Ibu Kota. Sumber:Metro~ |
Penghijarahan Penduduk
• Bukan saja melibatkan dari desa ke bandar tetapi juga melibatkan penghijrahan di peringkat antarabangsa sama ada secara sah ataupun sebagai pendatang haram
• Menambahkan lagi bebanan dengan kesulitan yang ada di kawasan-kawasan bandar yang akhirnya terdedah pula kepada pelbagai gejala sosial yang lain
Kemiskinan
• Penduduk miskin berada di kawasan yang kurang selesa dan tidak mendapat kemudahan asas yang cukup dan kebanyakannya merupakan penghijrah yang datang dari pelbagai destinasi.
• Ini akan menimbulkan pelbagai gejala lain termasuk penyakit berjangkit, kebakaran, banjir dan kekotoran yang melampau
Perumahan
• Disebabkan faktor kemiskinan, sesetengah penghuni bandar tidak mampu dan tidak berupaya untuk memiliki rumah walaupun ditawarkan dengan harga yang termurah
• Pilihan mereka adalah untuk kekal menetap di kawasan setinggan
6. Contoh aktiviti sekuneri, tertiari, kuarternari.
a) Sekunder
• Aktiviti yang menambah nilai kepada bahan-bahan dengan mengubah bentuk mereka atau dengan mengadun mereka menjadi komoditi/barangan yang lebih berguna dan oleh itu lebih berharga
• Contohnya aktiviti pemprosesan, pembuatan dan pembinaan.
~Pembinaan~ |
b) Tertiari
• Sektor perkhidmatan seperti pendidikan, perniagaan, kewangan, pelancongan, pengangkutan dan sebagainya.
• Contohnya, guru, doktor,peguam dan sebagainya
~Pengajaran;Guru~ |
• Aktiviti perkhidmatan yang diusahakan oleh profesional kolar putih yang bekerja dalam bidang pendidikan, pentadbiran kerajaan, pengurusan, pemprosesan maklumat dan penyelidikan
• Mempunyai hubungan secara langsung dangan r&d dan institusi pengajian tinggi
• Penemuan baharu barangan atau pembaikan barangan adalah hasil daripada R&D
~Penyelidikan R&D~ |